Wat kun je verwachten als je een LCA van je product laat maken? Hoe ziet planning naar een LCA-rapport eruit? In dit artikel nemen we je mee door het hele proces, zodat jij weet waar je aan toe bent.
Let op: het ene product is complexer dan het andere, en allerlei factoren bepalen hoelang de LCA-studie uiteindelijk precies duurt. Maar in dit artikel schetsen we een voorbeeld van een verloop waar je ongeveer aan kunt denken.
.webp)
1. Kick-off meeting
We beginnen de samenwerking voor jullie LCA met een kick-off meeting. Het doel van deze meeting is tweeledig:
- Wij willen jullie organisatie, product en productieprocessen en uitdaging begrijpen
- Jullie gaan de LCA en het proces hieromheen begrijpen
Verder zijn er een aantal keuzes die gemaakt worden. Bijvoorbeeld over de systeemgrenzen en de scope van de LCA-studie. Je kunt daarbij kiezen tussen:
- Cradle-to-gate: van winning van de grondstoffen tot het moment dat het product jullie organisatie verlaat
- Cradle-to-grave: van winning van de grondstoffen, tot verwerking aan het einde van de levensduur van het product
We stellen ook de (functionele) eenheid en rekenregels vast die we gaan gebruiken. De functionele eenheid is de exacte definitie van hetgeen waarvan we de milieu-impact gaan berekenen.
Laten we een wasmachine als voorbeeld gebruiken. Je kunt namelijk zowel een LCA doen over één wasbeurt, als voor 10 kg kleding die gewassen moet worden, of voor bijvoorbeeld 10 jaar gebruik van deze machine. Welke van deze opties je als functionele eenheid kiest, hangt af van wat je exact wilt weten en het doel van de studie.
In de kick-off meeting wordt ook een duidelijke structuur en rolverdeling gemaakt voor de dataverzameling. We delen op maat gemaakte datasheets met jullie die hierbij gaan ondersteunen, en we plannen bi-weekly meetings in met de projectmanager.
2. Data verzameling
De data verzameling is het gedeelte van de LCA dat de meeste tijd kost; gemiddeld zien we dat bedrijven hier 2-3 maanden over doen.
Hoelang deze data-verzameling precies duurt, hangt af van de complexiteit van je product, het type data dat verzameld moet worden en de beschikbaarheid van de data.
We maken een onderscheid tussen primaire en secundaire data. Primaire data is data die echt over jullie specifieke product gaat, verzameld uit jullie eigen dagelijkse praktijk. Of verkregen van jullie leveranciers/ketenpartners. Primaire data geeft het beste beeld van jouw product en heeft de voorkeur. Secundaire data is data afkomstig uit onderzoeken/benchmarks/ bronnen zoals de milieu-database Ecoinvent, die online inzichtelijk zijn. Dit is data die niet productspecifiek is, en dus van lagere kwaliteit.
De primaire data komt bij jou als organisatie vandaan en dient dus door jullie verzameld te worden. Denk bijvoorbeeld aan data over exact stroomverbruik, energieleverancier en type stroom, hoeveelheden gebruikte materiaal, transport-kilometers en data over het gebruik van het product door jullie klanten.
Primaire data heeft de voorkeur boven secundaire data, omdat dit type data nauwkeuriger is. Maar het komt vaak voor dat niet voor de hele supply chain primaire data beschikbaar is. Denk dan bijvoorbeeld aan een grondstof waarvan geen leveranciersspecifieke LCA beschikbaar is.
In zulke gevallen werken we met secundaire data, om daarmee toch een goede inschatting te maken van de emissies van de verschillende producten en processen.
Wij geven jullie aan het begin van de data verzameling een op maat gemaakte data-sheet, aangepast aan jullie product en context, waar jullie alle benodigde data in kunnen verzamelen. En we begeleiden jullie tijdens de data verzameling waar nodig. We brengen de data sources en data owners in kaart, zodat jullie de dataverzameling voor de volgende LCA zelf kunnen doen.
3. LCA-modellering
Als de data-sheet volledig (of zover als mogelijk) ingevuld is, is de volgende stap de LCA modellering. We maken daarvoor een digital twin, een digitaal model, van het product. Dit doen we in LCA software, zoals bijvoorbeeld Simapro. Hierin koppelen we de data aan datasets uit LCI databases zoals Ecoinvent.
Voor deze stap trekken we gemiddeld 2-4 weken uit.
4. Meeting om voorlopige resultaten te bespreken
De volgende stap is een meeting met jullie, waarin we de voorlopige resultaten bespreken. Dit is het moment waarop we jullie meenemen de data in; wat vertelt alle data die jullie verzameld hebben over jullie product? Dit is vaak een moment waarop bedrijven hun product op een hele nieuwe manier leren kennen.
Tijdens deze meeting bespreken we ook welke data mogelijk nog aangevuld moet worden, zodat we de definitieve LCA kunnen opstellen.
5. Definitieve LCA-rapport opstellen
Met de input uit de gezamenlijke meeting maken wij de LCA af. We verzamelen de resultaten in een uitgebreid en overzichtelijk rapport. Met dit rapport heb je inzicht in de precieze milieu-impact van je product, in alle relevante impact-categorieën.
De internationale standaarden ISO 14040 en ISO 14044 vormen altijd de basis voor het LCA-rapport. Afhankelijk van de sector en het doel van de LCA, kunnen aanvullende standaarden gevolgd worden, zoals bijvoorbeeld de Product Environmental Footprint (PEF) methode.
In het rapport staat alles beschreven, van het doel en reikwijdte, aannames, leveranciers tot de resultaten. We voegen ook een hotspot-analyse en een gevoeligheidsanalyse toe. Uit een hotspot analyse wordt duidelijk waar de milieu-hotspots zich bevinden; hier ontstaat de grootste of opvallendste milieu-impact.
In een gevoeligheidsanalyse testen we de “gevoeligheid” van bepaalde onderdelen van de LCA. Dit kan bijvoorbeeld een aanname zijn, waar een zekere mate van onzekerheid in zit.Bij een gevoeligheidsanalyse onderzoeken we daarom hoe kleine veranderingen in de data (zoals energiegebruik of materiaalkeuze) invloed hebben op het eindresultaat. Deze stap checkt of de LCA-resultaten echt solide zijn, of dat we ergens nog meer onderzoek moeten doen.
6. Resultaten presenteren
In een meeting vatten we de belangrijkste resultaten voor jullie samen, en beantwoorden we vragen die jullie mogelijk over de LCA en de uitkomsten hebben.
Ook kijken we samen naar wat logische vervolgstappen kunnen zijn. Nu jullie de resultaten van de LCA hebben kunnen jullie deze inzetten voor jullie verdere duurzaamheidsstrategie. Lees meer hierover in de volgende stap.
7. Mogelijke verdere stappen
Sommige bedrijven kiezen er na een LCA voor om de bijhorende Environmental Product Declaration (EPD) op te laten stellen. Een EPD is een gestandaardiseerde versie van de resultaten van de LCA, waarbij bedrijfsgevoelige informatie weggelaten wordt. Je kunt een EPD nodig hebben, omdat bijvoorbeeld je klanten hierom vragen, of je je product wilt laten registreren in een EPD-database.
Voor het opstellen van een EPD trekken wij 1-2 weken uit. En een verificatie kost 2-4 weken, afhankelijk van in welke database jullie de EPD willen laten opnemen. Houd er rekening mee dat de externe verificateur en EPD-database kosten in rekening brengen.
Als jullie extern willen communiceren over een vergelijking, tussen jullie product en andere optie(s), dan is het volgens de ISO 14044 verplicht om een zogenaamd panel review te laten plaatsvinden. Dit houdt in dat externe experts checken of de afbakeningen en aannames in de LCA kloppen en realistisch zijn. Wij begeleiden ook bij het opzetten en uitvoeren van panel-reviews.
Gemiddeld duurt het opzetten en uitvoeren van een panel review ongeveer 2 à 3 maanden, dus het is goed om hier al vanaf het begin van de LCA naartoe te werken.
De resultaten van de LCA studie vormen ook een goed opstapje naar het berekenen van je CO2-voetafdruk, het stellen van Science Based Targets of het voldoen aan aan de CSRD-vereisten.
Neem contact met ons op als je meer wilt weten over het traject naar een LCA-rapport. Plan een gratis consult van 30 minuten met een van onze experts.
