Wil je als bedrijf stappen zetten naar duurzaamheid? Bijvoorbeeld omdat klanten meer en meer om duurzame producten vragen? Of misschien heb je gemerkt dat duurzaamheid een belangrijk thema is onder je personeel? Eengoede eerste stap is het bepalen van de milieu-impact van je producten en productieproces. In het onderstaande artikel nemen we drie manieren door om deze impact te bepalen en te communiceren.
Uitleg over LCA, EPD en PEF
In dit artikel bespreken we de levenscyclusanalyse (LCA), Environmental Product Declaration (EPD) en Product Environmental Footprint (PEF). Alle drie de methoden beoordelen en communiceren de milieu-impact van je product of organisatie, en ze zijn onderling met elkaar verbonden.
Maar ze hebben allemaal een eigen aanpak en eindproduct, en leveren verschillende resultaten en dus toepassingen. We zetten de verschillen en overeenkomsten hieronder voor je op een rijtje.
LCA (levenscyclusanalyse)
Een LCA is een internationaal erkende systematische methode om de milieu-impact van een product, proces of dienst over de hele levenscyclus te evalueren. De procedure is gedefinieerd in ISO 14040 en ISO 14044. Met een LCA krijg je een holistisch beeld van de milieu-impact van je product en dit geeft je de mogelijkheid om verschillende producten met elkaar te vergelijken.
Een LCA kijkt naar de volledige levenscyclus van een product: van grondstofwinning, productie, assemblage, gebruik, afval en al het transport tussen deze stadia. Dit staat bekend als een wieg-tot-graf, cradle-to-grave, benadering. Je kunt ook kiezen voor een LCA van wieg tot poort, cradle-to-gate; dit rapport omvat de milieu-impact vanaf de winning van grondstoffen via je productieproces tot het moment dat het product je fabriek verlaat.
Een LCA evalueert de totale impact op het milieu, voor verschillende impactcategorieën zoals energieverbruik, emissies naar lucht, water en bodem, afvalproductie en gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Naast productniveau kan een LCA ook op het niveau van een hele organisatie (of elk niveau daartussenin)worden uitgevoerd.
Op productniveau kun je zo bepalen waar je product de grootste milieu-impact heeft (bekend als hotspot). Dit helpt je te bepalen waar je het effectiefst verbeteringen kunt aanbrengen, bijvoorbeeld in je productieproces.
Als bijvoorbeeld blijkt dat het grootste deel van de impact wordt veroorzaakt door het energieverbruik tijdens de productie, kun je besluiten om over te schakelen op groene energie. Op deze manier kun je de duurzaamheid van je product aanzienlijk verhogen.
Lees meer over LCA's in onze LCA-beginnersgids: https://nl.hhc.earth/knowledge-base/lca-life-cycle-assessment
EPD (Environmental Product Declaration)
Als vervolg op een LCA kun je ervoor kiezen om een EPD te laten maken. Bijvoorbeeld omdat een klant erom vraagt, of als je je product wilt registreren in een EPD-database.
Een LCA-rapport bevat soms gevoelige informatie, zoals de samenstelling van het product of data over de leverancier. Een EPD is een gestandaardiseerd document dat de LCA-resultaten voor een specifiek product beschrijft, zonder deze gevoelige informatie te onthullen. De EPD-standaard wordt beschreven in ISO 14025.
Afhankelijk van het product, het land of de regio en/of de databank waarin het EPD wordt geregistreerd, moeten bovendien specifieke productcategorieregels worden gevolgd. Deze worden "productcategorieregels" (PCR's) genoemd. Deze PCR's worden ontwikkeld door ISO-normcommissies, brancheverenigingen, deskundigen en/of de organisatie die de EPD-database beheert.
Een EPD-database verzamelt EPD's uit een bepaalde sector. Deze database geeft klanten of andere stakeholders toegang tot de EPD's voor een specifiek product. Zo kunnen goed geïnformeerde beslissingen gemaakt worden, op basis van de milieu-impact van een product. Voor de meeste EPD-databases moet een EPD ook worden geverifieerd door een onafhankelijke derde partij.
Een voorbeeld van een EPD-database is de Nationale Milieudatabase (voor de bouwsector in Nederland).
Lees meer over EPD in ons artikel https://nl.hhc.earth/knowledge-base/what-is-an-epd
PEF (Product Environmental Footprint)
PEF is een LCA-berekeningsmethode die is ontwikkeld in opdracht van de Europese Commissie. De Europese Commissie is al in 2010 begonnen met het ontwikkelen van een dergelijke geharmoniseerde methode voor het berekenen van de milieu-impact van zowel producten als organisaties.
Het doel van PEF is om een gemeenschappelijke basis te bieden voor milieu-beoordelingen en etikettering in de hele Europese Unie. De PEF is dus een geharmoniseerde methode voor het kwantificeren en evalueren van de milieu-impact van producten.
Met PEF wil de Europese Unie milieuvriendelijkere productie en consumptie bevorderen. Bedrijven kunnen de prestaties van hun product binnen hun sector of productcategorie gemakkelijker benchmarken als iedereen dezelfde rekenregels volgt. Deze benchmarking geeft een beter inzicht in hoe hun milieuprestaties zich verhouden tot die van concurrenten.
De verwachting is dat PEF uiteindelijk als berekeningsstandaard zal worden gekoppeld aan nieuwe EU-wetgeving en -eisen. Hierbij valt te denken aan transparantiev ereisten op productniveau, zoals het digitale productpaspoort (onderdeel van Ecodesign for Sustainable Products Regulation, ESPR) en de Green Claims Directive.
Lees meer over PEF in ons artikel Alles wat je moet weten over de milieu voetafdruk van een product: PEF
De juiste methode kiezen voor jouw organisatie
De methode die je kiest, hangt volledig af van het doel waarvoor je de inzichten in je milieu-impact wilt weten.
Samenvattend kunnen we het volgende over de drie methoden zeggen:
- LCA is de term voor een diepgaande en uitgebreide levenscyclusanalyse, die zowel naar individuele producten als hele organisaties kan kijken.
- EPD is gestandaardiseerd en transparant en geeft een samenvatting van de LCA-resultaten voor een product, zonder gevoelige informatie te delen.
- PEF is een nieuwe LCA-berekeningsmethode, gericht op het harmoniseren van milieu-beoordelingen binnen de EU. PEF zal naar verwachting in de komende jaren de huidige LCA-berekeningsmethoden vervangen.
Neem een kijkje bij "ons werk" om een idee te krijgen welke methode andere organisaties hebben gekozen en welke inzichten dit hen heeft opgeleverd.
Wil je ook aan de slag met de impact van je product(en) bepalen? Wij adviseren je graag over welke methode het meest geschikt voor je is.
