Digitaal productpaspoort in het kort
Wat is het digitale productpaspoort (digital product passport)?
- Het digitale productpaspoort (DPP) is een uniek productlabel waarmee iedere belanghebbende partij toegang heeft tot productinformatie. Deze informatie omvat de volledige levenscyclus van een product, over de gehele waardeketen.
- Dit vergroot de transparantie en traceerbaarheid van producten en stimuleert zo circulariteit en duurzaam ontwerp.
- De Europese Commissie (EC) is ook van plan soortgelijke product paspoorten in te voeren voor geïmporteerde producten van buiten de EU.
Wanneer worden digitale productpaspoorten verplicht
- De Europese Commissie streeft naar de definitieve goedkeuring van de verordening inzake de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR) in 2024. Dit is de overkoepelende verordening waarbij het digitale productpaspoort wordt ingevoerd.
- De eerste productgroepen zullen naar verwachting in 2026 onder de DPP-verordening vallen.
Waarom digitale productpaspoorten
- Hiermee kunnen bedrijven informatie over hun producten delen in de hele waardeketen.
- Hiermee kunnen bedrijven de milieueffecten van hun producten rapporteren.
- Maakt productinformatie traceerbaar en toegankelijk voor relevante actoren in de waardeketen.
Wie moet voldoen aan de Ecodesign for Sustainable Product Regulation?
- Er zijn acht initiële industrieën aangewezen: consumentenelektronica, batterijen en voertuigen, textiel, kunststoffen, bouw en gebouwen, meubilair en chemicaliën.
- Verpakkingen krijgen geen eigen regels, maar worden behandeld als onderdeel van andere producten.
- Aanvankelijk is de EC van plan het digitale productpaspoort uit te voeren voor alle bedrijfsgrootten.
EU's digitale productpaspoorten
Digitale productpaspoorten maken deel uit van de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR). Digitale productpaspoorten zijn unieke product tags die elke belanghebbende partij toegang geven tot de informatie over de duurzaamheid van het product in de hele waardeketen. Dit kan een consument, een importeur of een overheidsinstantie zijn.
Digitale productpaspoorten zullen de transparantie van de waardeketen van producten verbeteren. Dit maakt het voor de bevoegde autoriteiten gemakkelijker om toezicht te houden op de naleving van de regelgeving en deze te handhaven. Ook kunnen consumenten zo beter geïnformeerde keuzes maken bij hun aankopen.
Bovendien verwacht de EC dat de ESPR zal helpen voorkomen dat producenten en detailhandelaren verkeerde informatie over duurzaamheid verstrekken. Dit staat bekend als greenwashing. Met de invoering ervan zal een bedrijf beweringen over de milieuprestaties van zijn product met bewijsstukken moeten staven.
Welke informatie moet op het digitale productpaspoort staan?
De volgende informatie moet op het digitale productpaspoort worden vermeld:
- Informatie over duurzame prestaties
- Traceerbaarheid
- Verklaring van overeenstemming
- Technische documentatie
- Gebruikershandleidingen
- Informatie over de fabrikant, importeur of gemachtigde.
De informatie zou worden opgeslagen in een door de Commissie ingesteld register en toegankelijk zijn via een gegevensdrager op het product, de verpakking of de documentatie.
Ecodesign for Sustainable Products Regulation
Op 30 maart 2022 heeft de Europese Commissie een nieuwe verordening voorgesteld die tot doel heeft een algemeen kader vast te stellen voor eisen inzake ecologisch ontwerp van duurzame producten. De voorgestelde verordening vervangt de bestaande regels die vooral gericht zijn op energiegerelateerde producten. Het doel van de nieuwe verordening is om alle producten op de interne markt milieuvriendelijker te maken door ze duurzamer, herbruikbaar, repareerbaar, upgradebaar en recycleerbaar te maken.
Een belangrijk aspect van de verordening is de invoering van een digitaal productpaspoort. Dit paspoort zal informatie bevatten over de milieueffecten van het product, zoals de CO2-voetafdruk en de mogelijkheden voor hergebruik en recycling. Deze informatie zal consumenten helpen geïnformeerde keuzes te maken en fabrikanten aanmoedigen producten te ontwerpen met duurzaamheid in gedachten.
Naast het digitale productpaspoort bevat de voorgestelde verordening ook regels voor groene aanbestedingsrichtlijnen. Dit betekent dat overheden zullen worden aangemoedigd om bij hun aankoopbeslissingen voorrang te geven aan milieuvriendelijke producten. De verordening wil ook de vernietiging van onverkochte goederen voorkomen door deze praktijk te verbieden.
In het algemeen is de voorgestelde verordening een stap in de richting van een duurzamere toekomst. Er worden nieuwe regels ingevoerd die de milieu-impact van producten zal helpen verminderen, en fabrikanten worden aangemoedigd om bij het ontwerp van producten rekening te houden met duurzaamheid. Het digitale productpaspoort is een bijzonder innovatief aspect van de verordening dat consumenten de informatie zal verschaffen die zij nodig hebben om duurzamere keuzes te maken.
Samenvatting van de Ecodesign for Sustainable Products Regulation.
Het digitale productpaspoort is niet het enige aspect dat de ESPR zal brengen. Hier volgt een overzicht van de veranderingen die zullen optreden als gevolg van het huidige voorstel voor de Ecodesign for Sustainable Products Regulation
- Scope: The regulation would apply to any physical good placed on the market, with a few exceptions such as food, feed, medicinal, and veterinary products.
- Ecodesign requirements: Products on the internal market would have to comply with ecodesign requirements set out later in delegated acts for each group of products separately. Ecodesign requirements would aim to improve product durability, reliability, reusability, upgradability, reparability, possibility of maintenance and refurbishment, presence of substances of concern, energy use and energy efficiency, resource use or resource efficiency, recycled content, possibility of remanufacturing and recycling, possibility of recovery of materials, environmental impacts and expected generation of waste materials. The ecodesign requirements would be prepared by an expert group renamed as the Ecodesign Forum.
- Performance and information requirements: The regulation distinguishes between performance requirements, such as durability and ease of repair, and information requirements. Information requirements should include at least requirements related to the product passport and to substances of concern. The required information would have to be provided on the product, packaging, passport, label, manual, or website.
- Misleading labels: The Commission would be empowered to adopt rules on labels indicating the performance of a particular group of products, and the use of misleading labels that could mislead or confuse consumers would be banned.
- Self-regulation measures: Two or more economic operators could submit a self-regulating measure establishing ecodesign requirements as an alternative to adoption of a delegated act, provided that their market share in terms of volume is at least 80% of the units placed on the market.
- Destruction of unsold goods: Companies that discard unsold consumer products would be subject to transparency requirements and would have to disclose the information on a publicly accessible website. The Commission would be empowered to ban destruction of particular groups of products that have significant environmental impacts.
- Incentives for sustainable products: Member States would be allowed to provide incentives for consumers to make sustainable choices, in particular when more sustainable products are not sufficiently affordable, by introducing eco-vouchers and green taxation.
- Green public procurement: The Commission would be empowered to adopt delegated acts establishing ecodesign requirements applicable to public contracts, including mandatory technical specifications, selection criteria, award criteria, and contract performance clauses or targets.
- Obligations of online marketplaces: Online marketplaces would be required to cooperate with market surveillance authorities, inform them of any action taken in cases of non-compliant products, establish a regular exchange of information on removed offers, and allow access to their interfaces. Member States would be required to empower their market surveillance authorities to order an online marketplace to remove non-compliant products.
- Prevention of circumvention: Products that can detect if they are being tested in order to alter their performance and achieve a more favorable result would be prohibited.
Productsectoren eerste in lijn voor de ESPR
Het digitale productpaspoort is in eerste instantie gericht op de productsectoren consumentenelektronica, batterijen en textiel. Voor de meeste van deze sectoren bestaan al kaders voor milieuregelgeving. Het is de bedoeling dat het ESPR samenwerkt met de huidige relevante wetgeving.
De EC wil het digitale productpaspoort invoeren in bedrijven van elke omvang. Van grote ondernemingen tot MKB's, van B2B- tot B2C-bedrijven. Dit schept duidelijke verwachtingen en volledige transparantie voor alle actoren in de toeleveringsketen. Het kan echter extra druk op het MKB leggen en de uitvoering vertragen. Een alternatief dat de EC overweegt is om de DPP's eerst op grote ondernemingen toe te passen, en pas in een later stadium op MKB.
Voorbereiden op uw digitale productpaspoort
Om zich voor te bereiden op het komende digitale productpaspoort kunnen bedrijven verschillende actieve stappen nemen.
- First and foremost, they can start gathering and organising information about their products, including details on their composition, energy efficiency, and especially on environmental impact. These insights are eventually the content of your digital product passport. This process requires close collaboration between different teams within the company, including product design, engineering, and sustainability. It can be beneficial to find support from LCA consultants.
- Companies can start exploring different digital platforms and technologies that can help them manage their Digital Product Passports. They can leverage tools such as blockchain and Internet of Things (IoT) sensors to ensure the accuracy and transparency of their data. Additionally, they can work with industry associations and standard-setting organisations to ensure that their product information is consistent and compatible with upcoming regulatory requirements.
- Another critical step is to engage with customers and other stakeholders to understand their expectations and priorities regarding sustainability and transparency. This can help companies tailor their product information and communication strategies accordingly. They can also use this feedback to identify areas for improvement and innovation in their product offerings.
- Ten slotte kunnen bedrijven investeren in training en opleiding van werknemers om interne expertise op te bouwen op het gebied van digitale productpaspoorten en aanverwante duurzaamheidskwesties. Dit zal ertoe bijdragen dat alle teamleden over de nodige kennis en vaardigheden beschikken om digitale productpaspoorten te creëren en doeltreffend te beheren.
Door deze proactieve stappen te nemen, kunnen bedrijven zich positioneren voor succes in een snel evoluerend regelgevings- en marktlandschap dat gericht is op duurzaamheid en transparantie.
