Met een milieuverklaring kunnen organisaties communiceren over hun invloed op het milieu zonder bedrijfs- of productspecifieke informatie te delen. Er zijn verschillende soorten milieuverklaring, elk met zijn eigen kenmerken en eisen. Welk type milieuverklaring je kiest, hangt af van het einddoel dat jij of een ketenpartner die om deze milieu verklaring vraagt voor ogen heeft. In dit artikel bespreken we de typen I, II en III milieuverklaring.
Hieronder zetten we eerst kort de verschillende types, met hun belangrijkste kenmerken, op een rijtje:
Milieu verklaring Type I (ISO 14024) - Milieukeurmerken (bijvoorbeeld het EU-milieukeurmerk of het Energy
Star):
- Door derden gecertificeerd: Deze labels worden toegekend door een onafhankelijke organisatie na controle van de milieuclaims
- Kijkt naar verschillende milieu-criteria: Producten moeten voldoen aan specifieke milieucriteria in verschillende categorieën (zoals energie-efficiëntie, emissies, etc.)
- Vrijwillige certificering: Bedrijven kiezen ervoor om hun producten te laten certificeren. Deze labels zijn vaak te zien op consumentenproducten
Type II Milieuverklaring (ISO 14021) - Zelfverklaarde milieuclaims:
- Geen verificatie door derden: Bedrijven verklaren zelf (bijvoorbeeld op basis van een LCA) dat hun producten aan bepaalde milieuprestaties voldoen
- Enkelvoudig milieu-criterium: Vaak is dit type milieuclaim gericht op één milieufactor, zoals recyclebaarheid of gemaakt van gerecycled materiaal
- Risico op greenwashing: Omdat het zelfverklaard is, is er een grotere kans dat bedrijven kunnen overdrijven of misleidende claims kunnen maken
Type III Milieuverklaring - (ISO 14025) - Verklaringen gebaseerd op een volledige levenscyclusanalyse
(LCA):
- Geverifieerd door een derde partij: Net als bij type I vindt een onafhankelijke verificatie plaats.
- Gebaseerd op een levenscyclusanalyse (LCA): Dit type milieu verklaring gebruikt data van een LCA om gedetailleerde, gekwantificeerde informatie te geven over de milieu impact van een product gedurende zijn hele levenscyclus
- Uitgevoerd volgens vastgestelde Product Category Rules (PCR's): Deze regels specificeren hoe de LCA moet worden uitgevoerd voor elke productcategorie en welke informatie moet worden opgenomen in het LCA-rapport
- Milieuproductverklaring: Milieuverklaringen Type III worden environmental product declarations (EPD's) genoemd.
Verdere uitleg over de verschillende types
Senior LCA-expert Rik Wessels legt hieronder meer uit over de verschillende soorten milieuverklaringen.
Rik: "Een milieuverklaring type I is een label of certificering zoals het Europese ecolabel. Dit type milieuverklaring is gebaseerd op algemene milieunormen, zoals energieverbruik, en het is niet verplicht om er een LCA voor uit te voeren.
Milieuverklaringen Type II zijn vaak gebaseerd op een LCA en de Milieuverklaring is een samenvatting van deze resultaten, zonder bedrijfs- of productgevoelige informatie te delen. De milieuverklaring kan waardevol zijn voor je communicatie. Dit type is echter een zelfverklaarde milieuverklaring (soms ook zelfverklaarde EPD genoemd) en wordt dus niet geverifieerd of opgenomen in een officiële EPD-database.
Dat is anders voor Type III, waar de milieuverklaring ook gebaseerd is op een LCA. Deze LCA moet worden geverifieerd door een derde partij. Dit betekent een extra tijdsinvestering in vergelijking met een milieuverklaring Type II, maar het verhoogt wel de kwaliteit en betrouwbaarheid van je Milieuverklaring. Dit type verklaring wordt ook wel een EPD genoemd.
Milieuverklaringen Type III kunnen worden toegevoegd aan een EPD-database. Elke programma-operator, de beheerder van deze database, heeft een gestandaardiseerd formaat waarin de EPD wordt ingediend. Deze stappen brengen kosten met zich mee, maar ze zorgen ervoor dat je EPD, en je product, vindbaar zijn in deze database."
Hoe kies je het juiste type milieuverklaring?
"Elk type milieuverklaring heeft zijn eigen voorwaarden en kenmerken, die bepalen voor welke doeleinden deze verklaring gebruikt kan worden. Welk type je kiest, hangt af van wat je bedrijf met de milieuverklaring wil bereiken. Daarom gaan we altijd in gesprek met organisaties om te bepalen welk type milieuverklaring het beste bij hun behoeften past.
In sommige sectoren, zoals de bouw, is een milieuverklaring type III (een EPD) gebruikelijk of zelfs de norm, omdat bedrijven hierop vertrouwen bij aanbestedingen en tenders, of bij het vaststellen van een milieukostenindicator (MKI).
Een type II-milieuverklaring is minder uitgebreid dan een type III-milieuverklaring. Niet alle impactcategorieën hoeven te worden opgenomen, wat kan worden gezien als een voordeel of een nadeel, afhankelijk van wat je wilt weten over je product. Soms zijn een paar categorieën voldoende; in andere gevallen wil je misschien inzicht in de milieu-impact in alle categorieën.
En Type II Milieuverklaring is niet geverifieerd; je maakt een verklaring over je eigen product. Dit is natuurlijk minder objectief dan het door een derde partij te laten beoordelen. Je kunt dus vragen krijgen over de betrouwbaarheid. Met een Type III Milieuverklaring heb je die zekerheid wel.
Maar soms is er, vooral voor zeer specifieke producten, geen geschikte programma-operator (database beheerder) op de markt of zijn er nog geen geschikte rekenregels of productcategorieregels vastgesteld. In dergelijke gevallen hebben bedrijven vaak geen andere keuze dan voor een zelfverklaarde milieuverklaring type II kiezen."
Lees meer informatie over EPDs in ons artikel https://www.hhc.earth/knowledge-base/what-is-an-epd
Of lees hier over de ervaring van onze klant HAHN: https://www.hhc.earth/knowledge-base/client-interview-hahn-plastics-their-experience-of-the-lca-epd-process