Op 24 mei heeft de Raad van de Europese Unie de CSDDD, oftewel de Corporate Sustainability Due Diligence Directive, goedgekeurd; een nieuwe richtlijn gericht op het bevorderen van duurzaam en verantwoord ondernemersgedrag. Bedrijven moeten mensenrechten en milieu-impact in acht nemen bij hun zakelijke activiteiten, zowel binnen als buiten Europa. Dit is zeer goed nieuws, aangezien de richtlijn de overgang naar een duurzame economie zal stimuleren. Lees in dit artikel alles wat je moet weten over de CSDDD.
Wat is de CSDD?
De CSDDD stelt een plicht tot bedrijfsmatige zorgvuldigheid in: de due diligence duty. Due diligence verwijst naar de verplichting van bedrijven om invloed op mensen en het milieu in hun productieprocessen aan te pakken. Bedrijven moeten zowel potentiële als daadwerkelijke negatieve effecten op mensenrechten en milieu, veroorzaakt door hun eigen operaties, processen en dochterondernemingen, identificeren en aanpakken.
De verantwoordelijkheid stopt hier echter niet; de richtlijn heeft ook betrekking op hun waardeketen(s), de effecten van hun zakelijke partners.
De richtlijn legt ook een verplichting op aan grote bedrijven om een transitieplan voor klimaatverandering te adopteren, in lijn met het doel van klimaatneutraliteit in 2050 van de Overeenkomst van Parijs en andere tussentijdse doelen onder de Europese klimaatwet.
De due diligence-verplichting moet worden nageleefd door de volgende zes stappen te volgen:
- Integreer maatschappelijk verantwoord ondernemen in beleid en managementsystemen
- Identificeer en beoordeel negatieve effecten in activiteiten, toeleveringsketens en zakelijke relaties
- Stop, voorkom of beperk negatieve effecten
- Monitor de praktische toepassing en resultaten.
- Communicate how impacts are addressed
- Provide for remediation measures or collaborate in their implementation where applicable
Deze stappen zijn ontworpen om risico's voor mensen en het milieu te beheren en om de ontstane effecten aan te pakken. 'Risico's voor mensen en het milieu' omvat een breed scala aan duurzaamheidskwesties. Dit kan gaan over verschillende thema's zoals arbeidsvoorwaarden en -veiligheid, gelijke beloning, maar ook milieuzorgen zoals CO2-uitstoot, waterverbruik of verlies aan biodiversiteit.
Wat zijn de gevolgen van de CSDDD?
De CSDDD zal veel gunstige gevolgen en voordelen hebben. Laten we deze bekijken op het niveau van burgers, bedrijven en landen:
Burgers
- Verbeterde bescherming van mensenrechten, inclusief arbeidsrechten.
- Een gezonder milieu voor huidige en toekomstige generaties, wat helpt bij het aanpakken van kwesties zoals klimaatmigratie.
- Groter vertrouwen in bedrijven door meer transparantie, wat leidt tot beter geïnformeerde consumentenkeuzes.
- Verbeterde toegang tot gerechtigheid voor slachtoffers.
Bedrijven
- Een geharmoniseerd juridisch kader in de hele EU, dat juridische zekerheid biedt en gelijke speelvelden creëert.
- Verhoogd vertrouwen van klanten en diepere betrokkenheid van werknemers.
- Vergroot bewustzijn van mogelijke negatieve effecten op mensenrechten en het milieu, wat aansprakelijkheidsrisico's vermindert.
- Verbeterd risicobeheer dat leidt tot grotere veerkracht en concurrentievermogen.
- Verhoogde aantrekkingskracht op talent, investeerders gericht op duurzaamheid en overheidsinkopers.
- Nieuwe prikkels voor innovatie en betere toegang tot financiering.
(Ontwikkelings)landen
- Versterkte bescherming van mensenrechten en het milieu.
- Bevordering van duurzame investeringen en capaciteitsopbouw om bedrijven binnen de waardeketen te ondersteunen.
- Verbeterde adoptie van internationale duurzaamheidshandelingen
- Verbeterde leefomstandigheden door beter milieu- en sociaal bestuur.
Wanneer moeten organisaties voldoen?
De richtlijn stelt brede verwachtingen voor bedrijven met betrekking tot duurzaamheid; de gedetailleerde regels en hun implementatie zullen verder worden verfijnd tijdens de omzetting in nationale wetten door de EU-lidstaten.
De lidstaten hebben dan twee jaar de tijd om de Richtlijn om te zetten in nationale wetgeving en de relevante teksten aan de Commissie te communiceren voordat de regels van toepassing worden op bedrijven. Er zal een gefaseerde implementatie zijn tussen 3 en 5 jaar totdat bedrijven moeten voldoen.
De CSDDD richt zich direct en voornamelijk op bedrijven die voldoen aan de volgende twee criteria:
- Meer dan 1000 werknemers
- Meer dan 450 miljoen euro omzet
De eerste groep bedrijven, die met meer dan 5000 werknemers of een omzet van meer dan 1500 miljoen euro, moet in 2027 voldoen aan de CSDDD. Organisaties met 1000–5000 werknemers volgen in de daaropvolgende jaren.
Slechts 0,1% van alle EU-bedrijven valt binnen deze categorieën. Maar de CSDDD maakt bedrijven verantwoordelijk voor de impact die in hun ketens optreedt, en daardoor heeft de CSDDD ook gevolgen voor andere, kleinere bedrijven.
De due diligence-verplichting strekt zich uit over de gehele keten, zowel stroomopwaarts (naar leveranciers en hun leveranciers) als stroomafwaarts (naar klanten en consumenten). Dit vereist dat bedrijven inzicht krijgen in hun productieketen en risico's in de hele keten analyseren en beoordelen.
Wat betekent de CSDDD voor kleinere bedrijven?
Wat betekent de CSDDD dan voor deze ketenpartners, de kleinere bedrijven? Zij zullen door hun grote en aan de compliance verplichte ketenpartners gevraagd worden om aan de vereisten van de CSDDD te voldoen
En kleine bedrijven moeten mogelijk hun operaties aanpassen om aan de due diligence-eisen te kunnen voldoen. Dit kan inhouden dat ze de transparantie over hun supply chain-praktijken moeten vergroten, hun milieubeheer en sociale governance (ESG) standaarden moeten verbeteren en strengere controles moeten implementeren om negatieve impacts op mensenrechten en het milieu te minimaliseren.
Kleine bedrijven moeten mogelijk ook deelnemen aan audits of data verstrekken, die hun naleving van duurzaamheidspraktijken bewijzen. Deze afstemming helpt niet alleen bij het onderhouden van zakelijke relaties, maar kan ook nieuwe kansen bieden om zich te onderscheiden op een markt die steeds meer gericht is op duurzaamheid.
Hoe kan je de CSDD vergelijken met de CSRD?
En hoe zit het met de CSRD, denk je misschien. De CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) is een andere richtlijn in de context van duurzaamheid, die uiteindelijk een verreikende impact zal hebben op alle bedrijven in de EU.
De verschillen tussen de CSRD en de CSDDD zijn als volgt:
- De CSRD is in wezen een rapportagerichtlijn, gericht op het rapporteren van de duurzaamheidsprestaties van bedrijven. Bedrijven zijn verplicht gedetailleerde informatie te verstrekken over hun milieugerelateerde, sociale en bestuurskwesties (ESG). Het doel is om transparantie te vergroten en investeerders en andere belanghebbenden te informeren.
- De CSDDD richt zich op due diligence-verplichtingen op het gebied van duurzaamheid. Bedrijven moeten processen implementeren om negatieve effecten op mensenrechten en het milieu in hun waardeketen te identificeren, voorkomen, mitigeren en verhelpen. Het doel is om actief negatieve effecten te voorkomen en aan te pakken.
Samengevat gaat de CSRD over wat bedrijven moeten rapporteren (procesgericht), terwijl de CSDDD gaat over wat bedrijven moeten doen om negatieve duurzaamheidseffecten te beheersen (resultaatgericht). W
Wat beide richtlijnen gemeen hebben, is dat bedrijven niet langer kunnen "cherry-picken" welke informatie ze delen over hun duurzame prestaties; ze moeten alles delen. Niet alleen de gunstige informatie die ze zelf selecteren.
Met beide richtlijnen op hun plaats zal het “complete verhaal” leidend zijn. Hiermee zal duurzaamheid veranderen van "slechts een bijzaak" naar een kern-onderdeel; organisaties worden gestimuleerd om duurzaamheid in al hun keuzes en strategieën te integreren. Hoe hoopvol is dat.
Wil je meer weten over de CSDDD, of de stappen die je hiervoor kunt zetten? Neem contact met ons op om meer te te horen.
