IT en elektronica zijn sectoren die een grote rol kunnen spelen in de wereldwijde verduurzaming. Maar het zijn ook sectoren met een grote impact op het milieu. Hedgehog Company focust zich daarom op deze sectoren (onder andere), en heeft al een groot aantal organisaties begeleid in hun stappen naar duurzaamheid. Collega Rik Wessels vertelt over zijn ervaringen en inzichten.
Waarom is duurzaamheid belangrijk voor de sectoren IT en elektronica?
IT en elektronica zijn enorm omvangrijke sectoren; bijna iedereen komt hier dagelijks veelvuldig mee in aanraking. We leven in een steeds digitalere samenleving, je hebt steeds meer elektronica en het ICT-gebruik neemt alleen maar verder toe. Niet alleen voor het bedrijfsleven, maar natuurlijk ook persoonlijk. Het aantal digitale apparaten dat we bezitten neemt toe, denk aan digitale nieuwe horloges en smartwatches, beeldschermen, monitors en koptelefoons. Gemiddeld bezit een Nederlands huishouden 131 elektronische apparaten. Dat is gewoon enorm veel!
En elektronica en IT(structuren) liggen als basis onder veel andere sectoren; veel mensen hebben dit nodig om hun werk te kunnen doen. Dit interview doen we bijvoorbeeld videobellend, allebei op onze laptop. Door de grote schaal waarop IT en elektronica ingezet worden, zijn het sectoren met een enorm verduurzamings-potentieel. En innovaties en duurzame keuzes werken door naar andere sectoren. Dit maakt het een sector waar heel veel impact gemaakt kan worden en het is goed om hier bewust van te zijn.
Wat voor organisaties begeleidt Hedgehog Company in deze sectoren?
Dit zijn veelal organisaties die hardware produceren, refurbishen of verkopen. Sommigen hebben daarvoor zelf een productieketen opgezet, andere kopen de hardware in en verkopen deze verder. Het gaat dan om allerlei apparaten en accessoires: laptops, koptelefoons, toetsenborden, muizen, webcams en ga zo maar door.
De organisaties willen vaak weten hoe groot hun milieu-impact exact is. En waar in de levenscyclus de meeste impact ontstaat. Een LCA, waarbij je voor elke fase van de levensduur van het product de exacte impact vaststelt, biedt deze inzichten. En daardoor kunnen ze vervolgens deze impact verkleinen.
Bedrijven die niet in hardware handelen, maar een IT-dienstverlener zijn, die kunnen we ook begeleiden. Bijvoorbeeld bij het vaststellen van hun company footprint of CO2-impact. Of als een organisatie wil weten wat het energieverbruik voor servers en cloud-voorzieningen is. En we kunnen ook adviseren hoe een organisatie aan naderende wetgeving zoals de Green Deal of CSRD kan voldoen.
Wat is de reden voor deze organisaties om te willen verduurzamen?
Je ziet verschillende redenen; bewustzijn rondom duurzaamheid neemt overal toe en producenten staan stil bij de impact van hun producten. Soms speelt er vooral intrinsieke motivatie; een organisatie wil vanuit zichzelf graag verduurzamen. Vaak zien we ook dat organisaties tegemoet willen komen aan hun klanten, die meer en meer om duurzame producten of een impactverklaring vragen. Organisaties willen en kunnen niet zomaar meer de claim “duurzaam product” ergens aanhangen, maar moeten goed onderbouwde beloftes doen.
En sommige organisaties geven aan dat ze niet willen achterblijven op hun concurrenten; die zijn stappen aan het zetten op het gebied van verduurzaming. Trust benaderde onsomdat ze zagen dat concurrent Logitech hier mee bezig was. Logitech heeft de exacte CO₂-impact van producten op de verpakking staan.
Toen hebben we de impact doorgerekend als een product met primair plastic zou overstappen naar verschillende soorten gerecycled plastic. Daar kwam heel helder uit dat gerecycled plastic zo veel minder milieu-impact veroorzaakt dan het primaire plastic; ja, als je dat eenmaal weet, dan is de overstap snel gemaakt. En dat is heel waardevol om over te communiceren.
Wat voor inzichten levert een LCA op?
Binnen IT en elektronica blijkt de impact voornamelijk in de PCB ("Printed Circuit Board”, printplaat), in de gebruikers fase en in de plastics (behuizing van het product en verpakking) te ontstaan. De milieu-impact van de PCB is hoog door alle zeldzame aardmetalen die hierin verwerkt zijn; maar producenten kunnen hier vaak geen duurzamere optie voor kiezen, omdat die metalen nou eenmaal nodig zijn om de chips te laten werken. Maar innovaties in deze PCB’s zorgen er wel voor dat apparaten energie-efficiënter en daarmee duurzamer worden.
IT en elektronica zijn sectoren waar de gebruiksfase voor veel impact zorgt, omdat alles moet worden opgeladen. Als we naar de levensduur kijken zien we dat de impact van de gebruiksfase voor sommige producten nog wel belangrijker is dan de productie van het product zelf. Soms zit de impact niet op de plek waar je deze als eerste zou verwachten: een LCA geeft je nieuwe inzichten en inzichten die je niet per se zou verwachten.
Energie-efficiëntie in het product is heel belangrijk, want deze impact is in principe niet van de producent, maar valt wel onder de scope 3 emissies. Deze moet je meewegen als je bijvoorbeeld naar de carbon footprint van je bedrijf wilt kijken. Als je bijvoorbeeld een computermuis maakt, die in de productie weinig impact heeft, maar wel ontzettend veel energie verbruikt, dan zorg je alsnog voor heel veel emissies.
Aanpassingen in het productieproces kunnen ook prijsvoordelen opleveren voor de organisatie. Toen we de berekeningen voor Trust deden was de corona-epidemie in volle gang. En dat had veel invloed op de olieprijzen; ook op dat vlak was het een goede keuze om over te stappen naar plastic recycling. Daarmee hoefde er minder primair plastic te worden ingekocht.
Wat zou jij IT en elektronica organisaties adviseren?
"You can't manage, what you can't measure", want daardoor kom je erachter waar je impact ontstaat. En wat de exacte omvang van je impact is. Als je weet waar je staat, kun je ook bepalen waar je naartoe wilt. Er komt veel wetgeving aan rondom duurzaamheid, de impact van producten en bijvoorbeeld je verpakkingen. De aankomende EU-wetgeving over Green Claims vereist bijvoorbeeld dat fabrikanten hun duurzaamheidsclaims onderbouwen. Anders wordt het beschouwd als greenwashing.
In het geval van het Digitale Productpaspoort is consumer electronics één van de eerste 3 sectoren die hieraan moet voldoen. Ik zou zeggen: begin nu al om aan die toekomstige wetgeving te gaan voldoen. Dat scheelt je een hoop tijd, geld en last-minute stress.
