De Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD, is een grote verandering voor het bedrijfsleven. Deze richtlijn verplicht bedrijven te rapporteren over hun prestaties op het gebied van duurzaamheid; en dan duurzaamheid in de zin van Environment, Social & Governance. De CSRD kijkt dus naar de impact van een bedrijf in de breedste zin van het woord. Wat zijn de gevolgen van de CSRD voor mkb-bedrijven? Lees meer hierover in dit artikel.
Een korte uitleg: wat is het CSRD?
De CSRD is een richtlijn die voortkomt uit de Green Deal van de Europese Unie. De Green Deal richt zich op het ambitieuze doel dat Europa als continent uiterlijk in 2050 klimaatneutraal is, en daarmee aan het Paris Agreement voldoet. In het Paris Agreement is afgesproken om de gemiddelde temperatuur op aarde onder 2 graden boven het pre-industriële niveau te houden. Kortom; de impact van de mens op het klimaat sterk te beperken.
Duurzaamheidsrapportage is geen nieuwe verplichting; de CSRD bouwt voort op de Non-Financial Reporting Directive (NFRD), waardoor grote (>500 medewerkers), beursgenoteerde bedrijven, banken en verzekeringsmaatschappijen al o.a. over sociale verantwoordelijkheid en de behandeling van hun werknemers, mensenrechten en diversiteit moeten rapporteren.
Wat er nieuw is aan de CSRD is de omvang van deze richtlijn, en de gestandaardiseerde manier waarop bedrijven moeten gaan rapporteren. Waar bedrijven onder de NFRD nog alle vrijheid hadden om eigen rapportage kaders te selecteren, gelden volgens de CSRD strakke kaders en richtlijnen. Voordeel hiervan is dat er uniformiteit ontstaat in de opgeleverde rapportages, en zo kunnen verschillende bedrijven onderling goed vergeleken worden.
In de CSRD- en de NFRD-rapporten kun je teruglezen hoe organisaties invulling geven aan hun strategie en ambities rondom duurzaamheid. Duurzaamheid wordt binnen deze context op drie vlakken bekeken: Environment (Milieu), Social (Sociaal) en Governance (Bestuur), Samen heten deze ESG-indicatoren, en deze zijn afkomstig uit de European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Deze ESRS is “de ruggengraat” waar de CSRD op gebaseerd is. Daarover later meer.
Wanneer moeten beursgenoteerde mkb’s rapporteren?
De CSRD gaat gefaseerd in; zo hebben organisaties de tijd om zich voor te bereiden op deze grote omslag. De CSRD houdt rekening met de capaciteit die organisaties hieraan kunnen besteden; grote bedrijven moeten als eerste rapporteren, maar vanaf 1 januari 2026 gaat de CSRD ook voor beursgenoteerde mkb-bedrijven gelden.
Zij hebben boekjaar 2026 om alle benodigde data te verzamelen en zijn dan vanaf 2027 verplicht hun rapportages te publiceren.
Er gaan versimpelde, minder zware rapportage richtlijnen gelden voor de beursgenoteerde mkb’s dan nu al het geval is voor de grotere bedrijven. Lees hier meer overdeze zogenaamde Listed Small Medium Enterprises Standards (LSME ESRS).
Wat merken niet-beursgenoteerde mkb’s van de CSRD?
En wat als je een niet-beursgenoteerd mkb bent? Grote kans dat je alsnog met de CSRD te maken krijgt. Want alle bedrijven die samenwerken met - of producten leveren aan - CSRD-plichtige bedrijven- krijgen indirect met de CSRD-rapportageverplichtingen te maken.
De CSRD vereist namelijk ook dat bedrijven over de impact in hun productieketens rapporteren. En als jij een ketenpartner bent, komt jouw CSRD-plichtige partner dus bij jou om informatie vragen.
Een CSRD-plichtig bedrijf moet namelijk niet alleen het energieverbruik van zijn eigen productieactiviteiten rapporteren, maar ook over dat van zijn leveranciers. Eigenlijk heel logisch, want de productie van de geleverde goederen heeft ook een klimaat-impact. Hierbij worden broeikasgasemissies in drie categorieën (scope 1, 2, en 3) ingedeeld. Scope 3 zijn de indirecte emissies in de waardeketen.
En zelfs als je als niet-beursgenoteerde MKB niet CSRD-plichtig bent, kun je besluiten om in lijn met de vrijwillige Europese Normen voor Duurzaamheidsverslaglegging (VSME) te rapporteren. De VSME zijn een innovatief onderdeel van het bredere duurzaamheidskader van de EU, speciaal ontworpen voor niet-beursgenoteerde mkb's,. Ze zijn bedoeld om de duurzaamheidsrapportage van mkb's te verbeteren, vooral van mkb's die geïntegreerd zijn in de supply chains van grotere, gereguleerde bedrijven met strenge duurzaamheidsrapportage-verplichtingen.
Lees meer over de VSME op de officiële website van EFRAG.EFRAG is aangesteld als technisch adviseur van de Europese Commissie voor de ontwikkeling van standaarden rondom de CSRD.
Om wat voor informatie kunnen je ketenpartners vragen?
De European Sustainability Reporting Standards (ESRS) bepalen waarover bedrijven voor de CSRD moeten rapporteren. Het ESRS-raamwerk bestaat uit tien thematische standaarden, opgedeeld in de drie ESG-categorieën: Milieu, Sociaal en Bestuur.
Een bedrijf voert eerst een zogeheten dubbele materialiteitsanalyse uit om erachter te komen over welke standaarden ze exact moeten rapporteren. Vervolgens hebben ze data nodig over hoe ze op die betreffende standaard scoren. En die data kunnen ze dus deels bij jou, als ketenpartner, komen opvragen.
Als leverancier of ketenpartner kun je bijvoorbeeld vragen verwachten naar je energieverbruik en oorsprong van je grondstoffen, maar bijvoorbeeld ook naar veiligheidsvoorschriften of hoe je met je personeel omgaat: over je beleid, bewijzen, certificaten, en data over zaken als medewerkerstevredenheid, ziekteverzuim, en ongevallen.
Het ESRS bestaat uit verschillende standaarden die elk een ander aspect van bedrijfsvoering behandelen. Lees meer over de relevante ESRS-standaarden op de officiële website van EFRAG.
Hoe kun je je als mkb-bedrijf voorbereiden op de CSRD?
Of je nou zelf moet gaan rapporteren, of in de keten van CSRD-plichtige bedrijven valt, je voorbereiding begint bij het in kaart brengen van je eigen processen en bedrijfsvoering.
Hoe ziet jouw bedrijfsvoering eruit op het vlak van milieu, sociaal en bestuur? Hierbij gaat het dus om je interne processen, maar ook extern; wat koop je in? En bij wie? En wat doe je vervolgens met deze grondstoffen? Hoe zien je processen eruit?
Hieronder zetten we een aantal stappen op een rijtje die je nu vast kunt zetten om je voor te bereiden op de CSRD:
- Voer een (nul)metingen uit. Waar staan jullie nu, wat is jullie vertrekpunt? Meet het huidige energieverbruik, watergebruik, afvalproductie en emissies. Maar ook zaken als medewerkertevredenheid en diversiteit in het team.
- Stel een duurzaamheidsbeleid op. Begin met het opstellen van een duurzaamheidsbeleid dat aansluit bij jouw bedrijf. Dit kan betrekking hebben op thema's zoals afvalbeheer, CO2-reductie, mobiliteit of werknemers ontwikkeling. Integreer duurzaamheid in je bedrijfsstrategie, door helder te hebben waar jullie op het gebied van duurzaamheid het verschil willen en kunnen maken.
- Stel concrete duurzaamheidsdoelen en KPI’s. Wat betekent succes voor jullie als het gaat om sociale en milieu-impact? Stel meetbare doelen en indicatoren vast, zodat jullie deze kunnen volgen en je voortgang kunnen beoordelen.
- Experimenteer met rapportages. Begin klein, bijvoorbeeld met alleen een interne rapportage, om te ontdekken welke informatie waardevol is. Later kun je deze ervaring gebruiken om extern te communiceren via je website of jaarverslag.
- Onderzoek samenwerkingsmogelijkheden. Werk samen met leveranciers, klanten of zelfs concurrenten om duurzame praktijken te ontwikkelen. Je hoeft het niet alleen te doen, onze klimaat-crisis vraagt om gezamenlijke aanpak.
- Focus op opleiding en bewustwording: Zorg dat je team goed begrijpt hoe en waarom duurzaamheid vorm krijgt in jullie organisatie. Dit versterkt niet alleen de kennis, maar ook de motivatie om duurzaamheid echt te integreren.
Ons advies; begin hier nu vast mee. Duurzaamheid, en de CSRD, vragen echt om een omslag in het bedrijfsleven. Door nu al stappen te zetten, bereid je je voor op de eisen die in de toekomst gesteld worden. CSRD-plichtige bedrijven, maar ook andere stakeholders, gaan verwachten dat hun ketenpartners deze inzichten kunnen bieden. En als jij dat niet kan, loop je het risico de samenwerking te verliezen aan een bedrijf dat hier wel op voorbereid is.
Context: voor wie geldt de CSRD nu al?
De eerste bedrijven moeten vanaf boekjaar 2025 voldoen aan de CSRD. Dit geldt voor organisaties die nu al aan de NFRD moeten voldoen; grote beursgenoteerde bedrijven of organisaties van openbaar belang, zoals banken of verzekeringsmaatschappijen.
Vanaf boekjaar 2026 geldt de CSRD ook voor organisaties die aan 2 van de 3 volgende punten voldoen:
- Meer dan 250 werknemers hebben
- Een omzet hebben die meer dan €50 miljoen bedraagt
- Een balanstotaal hebben van meer dan €25 miljoen
De CSRD geldt voor alle bedrijven die op de Europese markt opereren. Ook bedrijven die buiten de Europese Unie gevestigd zijn, maar hun producten hier op de markt brengen.
.webp)